Portugal está entre as três seleções que menos mudanças fez na convocatória para o Mundial 2014 em comparação com a última grande competição em que esteve envolvido: o Euro 2012. Paulo Bento alterou apenas sete convocados colocando a equipa das quinas como a segunda com menos alterações. O último «onze» do Europeu acabou por ser precisamente o mesmo do primeiro neste Mundial.

A par da de Portugal está a Alemanha, também com sete mudanças entre Europeu e Mundial. Mas os germânicos têm sete jogadores novos porque tiveram algumas lesões a obrigarem Joachim Löw a fazer mais alterações do que as que tinha previsto – casos especiais que serão assinalados na altura concreta.

A seleção que menos mudanças fez de uma prova para outra – e fazendo o pleno destas três já referidas que mantêm o mesmo selecionador – foi a Espanha. Vicente del Bosque não teve lesões a condicionarem-lhe as escolhas e fez apenas fez cinco mudanças do Euro 2012 para o Mundial 2014 – do qual «La Roja» espanhola foi eliminada nesta terça-feira.

As seleções que estão no Campeonato do Mundo que estiveram no último Europeu são dez. Delas, Portugal é (a par da Grécia) a que tem a média de idades mais alta: 28,5 (a terceira mais alta de todo o Mundial – atrás de Honduras e Argentina). Paulo Bento mantêm-se como selecionador de ambas as campanhas da Seleção. E com as sete alterações que fez subiu a média de idades dos 27,1 no Euro 2012.

Saídas do Euro 2012 (com os minutos por jogo na competição):
Custódio: 0, 0, 18, 6, 14 (38)
Quaresma: 0, 0, 0, 0, 0
Nelson Oliveira: 20, 26, 26, 0, 39 (111)
Rolando: 0, 1, 3, 2, 0 (6)
Rúben Micael: 0, 0, 0, 0, 0
Miguel Lopes: 0, 0, 0, 0, 0
Hugo Viana: 0, 0, 0, 0, 0
(Portugal teve um prolongamento)

A utilização daqueles sete jogadores mostra que nenhum deles teve preponderância numa campanha que levou a Seleção até às meias-finais e que, entre os 23 convocados, as alterações, além de não terem sido muitas para o Mundial, mantêm um núcleo que Paulo Bento foi construindo desde 2010. O atual selecionador nacional é o segundo que mais jogadores fez estrear pela equipa portuguesa (21), mas, de uma prova para outra, mudou pouco.

Entradas para o Mundial 2014 (com os jogadores que já foram utilizados até à 1ª jornada):
Vieirinha
Eder (62)
William Carvalho
Rafa
Neto
André Almeida (25)
Rúben Amorim

O núcleo mantido por Paulo Bento foi o seguinte (16 jogadores): Eduardo, Bruno Alves, Pepe, Miguel Veloso, Fábio Coentrão, Cristiano Ronaldo, João Moutinho, Hugo Almeida, Rui Patrício, Ricardo Costa, Raul Meireles, Nani, Varela, João Pereira, Beto, Hélder Postiga.

Postiga até costuma ser a primeira opção de Paulo Bento para o lugar de ponta de lança, mas, entre o último jogo de Portugal no Euro 2012 (a meia-final com a Espanha) e o primeiro jogo deste Mundial, o «onze» foi exatamente o mesmo: Rui Patrício, João Pereira, Pepe, Bruno Alves, Fábio Coentrão, Miguel Veloso, Raul Meireles, João Moutinho, Nani, Cristiano Ronaldo e Hugo Almeida.

Na Espanha, Vicente del Bosque levou para o Brasil aquela que ainda era uma estrutura base da seleção que ganhou dois Europeus e um Mundial. E entre as cinco caras novas fez regressar David Villa, que esteve ausente do Euro 2012 porque estava lesionado.

Do Europeu para o Mundial, a média de idades espanhola subiu dos 26,8 para os 28,3 e entre as poucas mudanças que o selecionador espanhol fez entre as suas duas convocatórias, a única grande alteração deu-se com a saída de Arbeloa – titularíssimo com Del Bosque no Europeu e agora ausente do Brasil.

Saídas do Euro 2012:
Valdés: 0, 0, 0, 0, 0, 0
Arbeloa; 90, 90, 90, 90, 120, 90 (570)
Negredo: 0, 0, 1, 0, 54, 0 (55)
Llorente: 0, 0, 0, 0, 0, 0
Jesús Navas: 26, 0, 29, 0, 60, 0 (115)
(Espanha teve um prolongamento)

Entradas para o Mundial 2014:
De Gea
David Villa
Diego Costa (62)
Azpilicueta (90)
Koke

O núcleo que Del Bosque manteve de uma competição para outra (18): Casillas, Albiol, Piqué, Javí Martínez, Juanfran, Iniesta, Xavi, Torres, Fabregàs, Pedro Rodríguez, Mata, Xabi Alonso, Sergio Ramos, Busquets, Jordi Alba, Cazorla, David Silva e Pepe Reina.

O «onze» da Espanha na final do Euro 2012 foi composto por Casillas, Arbeloa, Sergio Ramos, Piqué, Jordi Alba, Busquets, Xavi, Xabi Alonso, Iniesta, Fàbregas e David Silva. As mudanças para a equipa da estreia com a Holanda neste Mundial foram as opções por Diego Costa (Fàbregas) e Azpilicueta (Arbeloa).

Joachim Löw mantém o processo de consolidação da Alemanha e, apesar de sete alterações na «Mannschaft», as mudanças não só não são muitas como foram mais do que as que o selecionador germânico queria fazer de início. A média de idades da seleção alemã subiu, ainda assim, menos de dois anos entre Euro 2012 e Mundial 2014: de 24,5 para 26,3.

Entre estas sete diferenças entre provas (seriam provavelmente apenas quatro numa seleção que estará no seu pleno) há três jogadores que deixaram de ser opção para Löw por condicionantes físicas. Marco Reus lesionou-se já os 23 da Alemanha estavam escolhidos. Lars Bender ficou indisponível já em maio. E até Gündogan deveria ser considerado entre as opções, mas a grave lesão em abril pôs-lhe logo fim à época.

Saídas do Euro 2012:
Tim Wiese: 0, 0, 0, 0, 0
Reus: 0, 0, 0, 80, 44 (124)
Badstuber: 90, 90, 90, 90, 90 (450)
Mario Gomez: 80, 72, 74, 10, 46 (282)
Schmelzer: 0, 0, 0, 0, 0
Gündogan: 0, 0, 0, 0, 0
Bender: 4, 2, 90, 0, 0 (96)

Entradas para o Mundial 2014:
Weidenfeller
Mustafi (17)
Grosskreutz
Draxler
Ginter
Durm
Kramer

O núcleo de Joachim Löw manteve-se assim (16): Neuer, Höwedes, Hummels, Khedira, Schweinsteiger, Özil, Schürrle, Podolski, Klose, Zieler, Müller, Lahm, Mertesacker, Kroos, Götze e Boateng.

As mudanças do «onze» escolhido por Löw de uma prova para outra contemplam não só as ausências de Badstuber e Gomez (também eles com lesões que lhes condicionaram o futuro na «Mannschaft»), mas alguns ajustes de renovação, nomeadamente nos casos de Schweinsteiger e Podolski (quatro mudanças no total).

A Alemanha nas meias-finais do Euro 2012: Neuer, Lahm, Hummels, Badstuber, Boateng, Khedira, Schweinsteiger, Kroos, Özil, Podolski e Gomez. A Alemanha frente a Portugal: Neuer, Boateng, Hummels, Mertesacker, Höwedes, Lahm, Khedira, Kroos, Özil, Götze e Müller.

Fernando Santos é mais um treinador que transita de uma para outra competição. E o selecionador português da Grécia, mesmo deixando a equipa helénica após esta campanha, fez uma considerável renovação do Euro 2012 para o Mundial 2014. Foram onze as mudanças entre listas de 23.

A seleção grega continua (como já se referiu) a estar envelhecida – passou ainda de uma média de idades de 27,2 para 28,5 – pois ainda inclui jogadores cada vez mais velhos como Karagounis (37 anos) e Katsouranis (a dois dias de fazer 35). Mas entre os quatro jogadores já nascidos na década de 1990 entre os 23 do Mundial, três estão entre as 11 caras novas dos helénicos.

Saídas do Euro 2012:
Kostas Chalkias: 90, 23, 0, 0 (113)
Alexandros Tzorvas: 0, 0, 0, 0
Michalis Sifakis: 0, 67, 90, 90 (247)
Avraam Papadopoulos: 37, -, -, - (37)
Sotiris Ninis: 44, 0, 7, 46 (97)
Stelios Malezas: 0, 0, 0, 0
Kyriakos Papadopoulos: 63, 90, 90, 90 (333)
Grigoris Makos: 0, 0, 23, 72 (95)
Nikos Liberopoulos: 0, 0, 0, 18 (18)
Giorgios Fotakis: 0, 46, 0, 44 (90)
Kostas Fortounis: 22, 71, 0, 0 (79)

Entradas para o Mundial 2014:
Orestis Karnezis (90)
Stefanos Kapino
Panagiotis Glykos
Konstantinos Manolas (90)
Vangelis Moras
Panagiotis Kone (78)
Loukas Vyntra
Alexandros Tziolis
Lazaros Christodoulopoulos
Andreas Samaris
Panagiotis Tachtsidis

O núcleo que Fernando Santos manteve (12): Maniatis, Tzavellas, Samaras, Mitroglou, Karagounis, Salpingidis, Torosidis, Gekas, Fetfatzidis, Sokratis, Cholebas e Katsouranis.

A Grécia nos quartos de final do Euro 2012: Sifakis, Maniatis, Tzavellas, K. Papadopoulos, Makos, Samaras, Salpingidis, Torosidis, Ninis, Sokratis e Katsouranis. A Grécia na estreia no Mundial 2014 com a Colômbia: Karnezis, Maniatis, Manolas, Samaras, Kone, Salpingidis, Torosidis, Gekas, Sokratis, Cholevas e Katsouranis. Houve cinco novidades.

Na Itália, Cesare Prandelli também se mantém à frente na seleção já desde o Euro 2012, mas, como na Grécia, procedeu a 11 mudanças que mantiveram a média de idades na mesma: 27,9. A grande contrariedade para Prandelli foi a lesão de Montolivo já em pleno estágio que deixou o jogador do Milan fora da que seria a sua competição internacional já em maturidade.

Se Montolivo prometia entrar para um «onze» do Mundial com a rodagem já do Europeu, houve vários italianos fundamentais na equipa italiana de 2012 que fecharam o capítulo seleção. Por outro lado, Prandelli já fez jogar na estreia italiana no Brasil seis das suas novidades numa competição de seleções. Compare-se:

Saídas do Euro 2012:
De Sanctis: 0, 0, 0, 0, 0, 0
Maggio: 90, 90, 0, 30, -, 0 (210)
Giaccherini: 90, 90, 0, 0, 0, 0 (180)
Ogbonna: 0, 0, 0, 0, 0, 0
Balzaretti: 0, 0, 90, 90, 90, 21 (291)
Di Natale: 34, 21, 74, 0, 20, 44 (193)
Borini: 0, 0, 0, 0, 0, 0
Montolivo: 0, 28, 0, 10, 64, 33 (135)
Giovinco: 25, 7, 0, 0, 0, 0
Diamanti: 0, 0, 27, 42, 32, 0 (101)
Nocerino: 1, 0, 0, 40, 0, 0 (41)
(Itália teve um prolongamento)

Entradas para o Mundial 2014:
Mattia Perin
Darmian (90)
De Sciglio
Cerci
Aquilani
Candreva (79)
Insigne
Immobile (17)
Paletta (90)
Verratti (57)
Parolo (11)

O núcleo da Itália ficou assim (12): Bufffon, Chiellini, Thiago Motta, Abate, Marchisio, Balotelli, Cassano, Sirigu, Barzagli, De Rossi, Bonucci e Pirlo.

As diferenças entre o «onze» de Prandelli na final do Euro 2012 (Buffon, Chiellini, Abate, Marchisio, Balotelli, Cassano, Barzagli, De Rossi, Montolivo, Bonucci e Pirlo) e o primeiro do Mundial 2014 (com a Inglaterra) são quatro: Sirigu (Buffon lesionou-se na véspera, se não jogava), Chiellini, Darmian, Candreva, Marchisio, Balotelli, Barzagli, De Rossi, Paletta, Pirlo e Verratti.

Cabe à Inglaterra o último selecionador que transita do Euro 2012 para o Mundial. E Roy Hodgson não foi parco em mudanças: fez 12 de uma para outra prova. O inglês justificou as muitas alterações – e algumas surpresas – nos escolhidos (desde a lista dos 30 pré-convocados) com as intenções de renovação da seleção.

Mas algumas opções – como no regresso de Lampard à seleção inglesa para uma grande competição – não deixaram baixar a média de idades: subiu de 26 para 26,6. Hodgson, porém, justificou no jogo as mudanças com três titulares saídos dos estreantes em grandes competições; mais dois a saírem do banco.

Saídas do Euro 2012:
Robert Green: 0, 0, 0, 0
Jack Butland: 0, 0, 0, 0
Ashley Cole: 90, 90, 90, 90 (360)
John Terry: 90, 90, 90, 90 (360)
Ashley Young: 90, 90, 90, 90 (360)
Joleon lLescott: 90, 90, 90, 90 (360)
Scott Parker: 90, 90, 90, 94 (364)
Martin Kelly: -, 0, 0, 0
Theo Walcott: 1, 29, 20, 60 (110)
Andy Carroll: 0, 90, 8, 60 (158)
Stewart Downing: 0, 0, 0, 0
Jermain Defoe: 13, 0, 0, 0 (13)
(Inglaterra teve um prolongamento)

Entradas para o Mundial 2014:
Ben Foster
Fraser Foster
Wilshere (17)
Cahill (90)
Lampard
Sturridge (80)
Smalling
Raheem Sterling (90)
Lallana (80)
Luke Shaw
Lambert
Ross Barkley (29)

O núcleo que Hodsgon manteve na Inglaterra (11): Glen Johnson, Leighton Baines, Gerrard, Jagiekla, Rooney, Welbeck, Henderson, Chamberlain, Phil Jones e Milner. O «onze» nos quartos de final do Euro 2012 foi este: Joe Hart, Glen Johnson, Ashley Cole, Gerrard, Terry, Rooney, Ashley Young, Lescott, Milner, Scott Parker e Welbeck. A estreia no Mundial teve uma defesa muito renovada com Joe Hart, Glen Johnson, Leighton Baines, Gerrard, Cahill, Jagielka, Sturridge, Rooney, Welbeck, Henderson e Sterling.

Entre os selecionadores que entraram para a campanha do Mundial, Niko Kovac foi o mais comedido na passagem de testemunho de Slaven Bilic ao comando da Croácia. Kovac convocou sete jogadores novos em relação ao Euro 2012, mas pode-se dizer que três (ou quatro) mudanças foram forçadas

Josip Simunic já se sabia que estaria fora do Brasil devido aos dez jogos com que foi castigado pela FIFA. Niko Kranjcar lesionou-se no final de maio, cerca de uma semana depois de Strinic – isto em relação ao Euro 2012, porque a primeira baixa das opções de Kovac foi Ivo Illicevic. Com as sete mudanças, a média de idades mudou uma décima: de 27,1 para 27,2.

Saídas do Euro 2012:
Kelava: 0, 0, 0
Strinic: 90, 90, 90 (270)
Simunic: 0, 0, 0
Buljat: 0, 0, 0
Dujmovic: 2, 0, 0 (2)
Kalinic: 0, 0, 0
Kranjcar: 18, 4, 0 (22)

Entradas para o Mundial 2014:
Zelenika
Brozovic (29)
Lovren (90)
Rebic (12)
Sammir
Kovacic (61)
Olic (90)

O núcleo que Kovac manteve (16): Pletikosa, Vrsaljko, Pranjic, Perisic, Corluka, Rakitic, Vukojevic, Jelavic, Modric, Srna, Schildenfeld, Mandzukic, Vida, Badelj, Eduardo e Subasic.

O último «onze» croata no Euro 2012: Pletikosa, Strinic, Corluka, Pranjic, Rakitic, Vukojevic, Modric, Srna, Schildenfeld, Mandzukic e Vida. A estreia no Mundial 2014 com o Brasil : Pletikosa, Vrsaljko, Perisic, Corluka, Lovren, Rakitic, Jelavic, Modric, Srna, Olic e Kovacic. Das seis mudanças entre os «onzes» quanto aos titulares, metade foram feitas com caras novas numa fase final – e houve mais duas a saírem do banco.

Fabio Capello, Louis van Gaal e Didier Deschamps não se pouparam a mudanças ao assumirem as respetivas seleções para uma nova fase. Na Rússia, Capello introduziu para o Mundial 13 jogadores novos em relação aos 23 de Dick Advocaat no Euro 2012. E diminuiu a média de idades de 28,5 para 28.

As alterações foram muitas e a lesão de Roman Shirokov quando já estavam escolhidos os 23 (substituído por Pavel Mogilevets) engrossou em números uma mudança de ciclo do qual já não fazem parte jogadores como Arshavin ou Malafeev.

Saídas do Euro 2012:
Vyacheslav Malafeev: 90, 90, 90 (270)
Anton Shunin: 0, 0, 0
Aleksandr Anyukov: 90, 90, 81 (261)
Konstantin Zyryanov: 90, 90, - (180)
Andrey Arshavin: 90, 90, 90 (270)
Aleksei Berezutski: 90, 90, 90 (270)
Roman Sharonov: 0, 0, 0
Marat Izmailov: 0, 11, 9 (20)
Roman Pavlyuchenko: 17, 20, 44 (71)
Pavel Pogrebnyak: 0, 0, 18 (18)
Kirill Nababkin: 0, 0, 0
Igor Semshov: 0, 0, 0
Roman Shirokov: 90, 90, 90 (270)

Entradas para o Mundial 2014:
Yury Lodigin
Sergei Ryzhikov
Aleksei Kozlov
Andrei Semenov
Vasily Berezutski (90)
Georgy Schennikov
Maksim Kanunnikov
Alexander Samedov (90)
Andrey Eschenko (90)
Oleg Shatov (59)
Victor Fayzulin (90)
Alexei Ionov
Pavel Mogilevets

O grupo mantido por Capello (10): Akinfeev, Ignashevich, Denisov, Glushakov, Kokorin, Dzagoev, Kerzhakov, Granat, Zhirkov e Kombarov. O «onze» da Rússia no Euro 2012: Malafeev, Anyukov, Ignashevich, Zhirkov, Shirokov, Denisov, Arshavin, Kerzhakov, Berezutski, Dzagoev, Glushakov. O «onze de Capello para a estreia no Mundial 2014 inclui cinco jogadores do novo ciclo: Akinfeev, Ignashevich, Glushakov, Kokorin, V. berezutski, Shatov, Zhirkov, Samedov, Fayzulin, Eschenko e Kombarov.

Na Holanda, Van Gaal é um dos recordistas nas mudanças do seu antecessor. O selecionador holandês convocou 14 novos jogadores em relação aos 23 de Bert van Marwijk no Euro 2012. E a média de idades desceu de 27,1 para 26,5.

Van Gaal vai para o Manchester United, mas não foi por isso que não deu início também a um novo ciclo na Holanda, que coincidiu da mesma forma com o ponto final de jogadores como Van Bommel ou Boulharouz.

O selecionador holandês, porém, teve a sua lista de novidades bastante engrossada devido às lesões que obrigaram a ter novas opções. A começar em Jetro Willems, passando por Van der Wiel e Strootman, os indisponíveis por lesão passaram a quatro quando Van der Vaart se magoou na altura em que os 30 pré-convocados holandeses já estagiavam no Algarve.

Saídas do Euro 2012:
Maarten Stekelenburg: 90, 90, 90 (270)
Gregory van der Wiel: 85, 90, 90 (265)
John Heitinga: 90, 90, 0 (180)
Mark van Bommel: 90, 46, 0 (136)
Jetro Willems: 90, 90, 67 (247)
Ibrahim Afellay: 71, 46, 23 (140)
Joris Mathijsen: 0, 90, 90 (180)
Wilfred Bouma: 0, 0, 0
Stijn Schaars: 0, 0, 0
Kevin Strootman: 0, 0, 0
Luuk de Jong: 0, 0, 0
Luciano Narsingh: 0, 0, 0,
Khalid Boulahrouz: 0, 0, 0
Rafael van der Vaart: 19, 44, 90 (153)

Entradas para o Mundial 2014:
Jasper Cillessen (90)
Bruno Martins Indi (90)
Daryl Janmaat (90)
Joel Veltman (13)
Daley Blind (90)
Jonathan de Guzman (62)
Terence Kongolo
Stefan de Vrij (77)
Paul Verhaegh
Jordy Clasie
Jeremain Lens (11)
Geroginio Wijnaldum (18)
Leroy Fer
Memphis Depay

Van Gaal manteve assim do Euro 2012 apenas nove jogadores: Vlaar, Nigel de Jong, Van Persie, Sneijder, Robben, Kuyt, Huntelaar, Vorm e Krul.

O último «onze» da Holanda da fase de grupos no Europeu: Stekelenburg, Van der Wiel, Mathijsen, Nigel de Jong, Huntelaar, Sneijder, Robben, Vlaar, Willems, Van Persie e Van der Vaart. Deste «onze», Van Gaal manteve seis no seu núcleo – que podiam ser nove se não fossem as lesões.

Assim, o «onze» que goleou a Espanha no Mundial foi o seguinte: Cillessen, Vlaar, De Vrij, Bruno Martins Indi, Blind, N. de Jong, Janmaat, De Guzman, Van Persie, Sneijder e Robben. Van Gaal acabou assim por utilizar no jogo de estreia nove dos novos, seis como titulares.

O outro recordista de mudança de ciclo é Didier Deschamps à frente da França. O selecionador francês, como Van Gaal, acaba por ter 14 nomes novos no Mundial em relação aos escolhidos de Laurent Blanc para o Euro 2012.

Deschamps também teve três lesões com que lidar e não deixaram de ser importantes. A começar por Ribéry, que teve de deixar a seleção sendo substituído por Cabella; assim como Clément Grenier também desfalcou os 23. Antes já tinha sido Mandada a ficar fora das opções por lesão.

Mas se o início de ciclo de Deschamps coincide também com o fecho das internacionalizações para jogadores tão predominantes na campanha do Euro 2012 – como pode ver nas saídas abaixo referidas – houve uma marca que o selecionador gaulês deixou em relação à nova mentalidade que quer. E isso implicou a exclusão de Nasri das opções para o Mundial.

Saídas do Euro 2012:
Mandada: 0, 0, 0, 0
Carrasso: 0, 0, 0, 0
Rami: 90, 90, 90, 90 (360)
Mexès: 90, 90, 90, - (270)
Ribéry: 90, 90, 90, 90 (360)
Nasri: 90, 90, 77, 25 (282)
Malouda: 85, 0, 31, 65 (181)
Diarra: 90, 90, 90, 0 (270)
Réveillèrre: 0, 0, 0, 90 (90)
Ménez: 0, 73, 13, 26 (112)
M`Villa: 0, 22, 83, 79 (184)
Martin: 5, 17, 0, 0 (22)
Ben Arfa: 5, 0, 59, 0 (64)
Clichy: 0, 90, 90, 90 (270)

Entradas para o Mundial 2014:
Ruffier
Landreau
Rémy Cabella
Morgan Schneiderlin
Varane (90)
Mangala
Sakho (90)
Griezmann (90)
Mavuba (25)
Sagna
Pogba (57)
Digne
Remy
Sissoko (23)

Esta é a nova França de Varane e Pogba, cuja média de idades até aumentou para este Mundial (27,1) quando no Europeu foi de 26,7. O núcleo que Deschamps manteve foi este (9): Lloris, Debuchy, Evra, Cabaye, Valbuena, Giroud, Benzema, Matuidi e Koscielny.

No Euro 2012, a França jogou as meias-finais com Lloris, Debuchy, Rami, Cabaye, Ribéry, Benzema, Réveillère, Malouda, M`Villa, Koscielny e Clichy. No Mundial 2014, a França de Deschamps arrancou com 3-0 às Honduras com: LLoris, Debuchy, Evra, Varane, Sakho, Cabaye, Valbuena, Benzema, Griezmann, Matuidi e Pogba.